ایا گیاه ادم خواروجوددارد؟

. گیاهان افسانه‌ای و عجیب موضوع تعداد زیادی از کتاب‌ها، فیلم‌ها و داستان‌های عامه‌پسند و تخیلی بوده‌اند. در این‌گونه آثار، گیاهان گوشت‌خوار به شکل اغراق‌آمیزی با اندازه‌های خیلی بزرگ یا توانایی‌های خارق‌العاده نمایش داده می‌شوند که البته این فیلم‌ها و داستان‌ها طرفداران بسیار زیادی هم دارند. 

افسانه یا واقعیت؟

در سال 1878 دکتر کارل لیچه، جهان‌گرد و باستان‌شناس معروف، گزارش داد که دختری توسط یک درخت در جنگل‌های ماداگاسکار بلعیده شده است! بعد از تحقیقات فراوان، مشخص شد که این دختر که ساکن یکی از قبایل ساکن در اطراف جنگل بوده، چند روزی است که ناپدید شده و خبری از او نیست. البته از درخت آدم‌خواری که دکتر و مردم محلی از آن حرف می‌زدند، هم خبری نبود. در واقع درختی با آن خصوصیات در جنگل‌های ماداگاسکار پیدا نشد و از آن روز به بعد تحقیقات در مورد حقیقت داشتن گیاهان آدم‌خوار ادامه دارد و بسیاری معتقدند که پیدا نکردن این نوع گیاه، دلیلی بر وجود نداشتن آن نیست.

گیاهان گوشت‌خوار

گیاهان گوشت‌خوار، گیاهانی هستند که بسیاری از مواد مغذی خود را ـ به جز انرژی ـ، از طریق تله‌گذاری و خوردن جانوران کوچک که معمولا حشرات هستند، به دست می‌آورند. گیاهان گوشت‌خوار بیشتر در مناطقی مانند مرداب یا لجن‌زار رشد می‌کنند و از آن‌جا که خاک این مناطق از لحاظ مواد غذایی به خصوص نیتروژن که یکی از عوامل اصلی در زنده ماندن آنهاست، غنی نیست، از این رو با شکار، مواد لازم برای زنده ماندن را به دست می‌آوردند. 

نظریه داروین

در سال 1875 "چارلز داروین" تحقیقات زیادی راجع به گیاهان گوشت‌خوار انجام داد و نتیجه تحقیقاتش را در کتابی به چاپ رساند. طبق تحقیقات، در حدود 630 گونه گیاه گوشت‌خوار در دنیا وجود دارد که از طریق شکار حیوانات کوچک و حشرات، مواد معدنی و آنزیم‌های مورد نیاز خود را تأمین می‌کنند که البته سی‌صد نوع از آنها در بسیاری از جنگل‌های دنیا دیده می‌شوند و باقی آنها از موارد بسیار نادر هستند. البته از این سی‌صد گونه نیز امروزه انواع کمتری یافت می شود و اکثر آنها بر اثر شرایط ناپایدار آب‌و‌هوایی منقرض شده‌اند.

خوردن موش و قورباغه

اگر چه گیاهان گوشت‌خوار در سراسر دنیا یافت می‌شوند، ولی گل‌های کمیابی هستند. این گیاهان علاوه بر حشرات، جانداران بزرگ‌تری از قبیل موش و حتی آب‌زیان کوچک مانند قورباغه را هم می‌بلعند! سیستم عملکرد این گیاهان بسیار حیرت‌آور است و نکته شگفت‌انگیز در مورد آنها این است که رگبرگ‌های این گیاهان درست مثل اعصاب بدن انسان عمل می‌کنند. به این ترتیب که با کوچک‌ترین محرکی، با بسته شدن یا مکیدن محرک، به آن پاسخ می‌دهند. این فرایند در کل در حدود یک ثانیه یا کمتر انجام می‌شود. 

انقراض گونه‌های قدیمی‌ و بزرگ‌تر

بسیاری از انواع این گیاهان در طول سالیان دراز منقرض شده‌اند؛ ولی تشخیص آنها با استفاده از فسیل‌هایشان امکان‌پذیر است. طبق تحقیقات به دست آمده از فسیل این گیاهان، قدمت برخی از آنها که امروزه دیگر وجود ندارند، به 125میلیون سال پیش می‌رسد. گیاهان قدیمی که منقرض شده‌،اند از نظر اندازه نیز بسیار بزرگ‌تر از گیاهان کنونی بوده‌اند. به طوری که در افسانه‌های برخی قبایل، این گیاهان را حتی آدم‌خوار نیز می‌دانستند. این گیاهان به دلیل نداشتن ساقه‌ای ضخیم و چوبی، ایمنی بالایی در برابر باران‌های شدید و توفان ندارند و در بیشتر موارد از قسمت تله آنها فسیلی باقی نمانده است. دوره تکامل در این گیاهان معمولا شش ماه طول می‌کشد. گیاهانی که در مناطق خشک‌تر رشد می‌کنند، می‌توانند آب باران را جذب کرده و برای مدتی طولانی نگه دارند.

استفاده پزشکی؛ شاید

طبق تحقیقی که در سال 2009 انجام شد، پژوهش‌گران توانستند ثابت کنند ترکیباتی که در مواد ترشحی توسط گیاهان گوشت‌خوار وجود دارد، حاوی مواد ضد قارچ است که در مقایسه با داروهای ضد قارچی که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرند، مقاوم‌تر و تأثیر‌گذار‌تر هستند و شاید روزی از مواد ضد قارچ موجود در این گیاهان در علم پزشکی استفاده شود